خلاقیت و روش رسم علائم (Doodles)
هدف اصلی این روش خلاقیت شکار ایدههای جدیدی است که به کمک رسم علائم و نشانهایی، آن را به خاطر سپرده و برای ردیابیهای بعدی ثبت میکنیم.
برای روشنتر شدن مطلب همانطور که حضرت «مولانا جلال الدین» در بسیاری از اشعارش بیان کرده است همواره در طول شبانه روز خلاقیت با ایدههای جدیدی به ذهن انسان خطور می کند. اما تا آنها شکار نشوند، واقعاً نمیتوان گفت کدامشان با ارزش و کدام بی ارزش است :
در وجود آدمی جان و روان
می رسد از غیب چون آب روان
ای برادر عقل یک دم با خود آر
دم به دم در تو خزان است و بهار
هر نفس نو میشود دنیا وما
بی خبر از نو شدن اندر بقا
هر زمان از غیب نو نو می رسد
و از جهان تن برون شو می رسد
همه هنرمندان ، شعراء، نویسندگان و بطور کلی افراد خلاق به وضوح به این مسئله اعتراف دارند که خلاقیت و ایدههای جدید بسیار سریع و ناگهانی در یک لحظه مثل جرقهای در ذهن ظاهر و به سرعت غیب میشوند، بطوریکه اغلب هرگز دوباره بر نمیگردند.
به همین دلیل است که بیشتر آنان همیشه قلم وکاغذ یا ضبط صوتی به همراه دارند تا در هر لحظه که یک ایده به ذهنشان خطور کرد، بلافاصله از آن نشان و اثری حتی خیلی کوچک و مبهم ضبط و ثبت کنند تا بتوانند بعد آن را بهتر به یاد آورند. بسیاری از آنان هنگام خواب ، کنار بستر خود قلم و کاغذی گذاشته تا چنانچه نیمه شب فکری به ذهنشان خطور کرد، بلافاصله آن را ثبت کنند.
افراد خلاق دائما در جستجوی مکانها و زمانهایی هستند که بهتر و بیشتر بتوانند به خلاقیت و به جریان خلاق ذهن خود توجه کرده و با کمترین مانع ایدههای جدیدی را از آن شکار کنند. آنها می دانند که چه وقت و کجا ایده ای جدید در جهت خلاقیت بیشتر به سراغشان میآید و خود را قبلاً آماده می کنند.
شکل هر کس در یک شرایط بخصوصی آمادگی خلاقیت بیشتری دارد. لذا افراد بایستی سعی کنند آن شرایط و وضعیت را شناخته و بیشتر خود را در آن موقعیت قرار دهند. مثلاً فردی متوجه شده بود که هنگام خرد کردن چیزی مثل یخ یا چوب ایده های جدید بیشتری به ذهنش خطور می کند و خلاقیت در او نمایان می شود.
به طور کلی خلاقیت بر اساس ایده های جدید، در ضمیر ناخودآگاه انسان به جریان می افتد و در یک لحظه نِمودی از آنها در ذهن آگاه پدیدار میشود. از آنجا که این ایدهها به سرعت وارد حافظه دائم نمیشوند و بسیار شکننده و حساس هستند بنابر این یادآوری ایدههای جدید بسیار دشوار تر از ایدههای قدیمی است.
اگر ایدهای وارد حافظه دائم شود یادآوری آن آسانتر است مگر آنکه بلافاصله اثر یا نشانه ای از آن را به حافظه بسپاریم. اهمیت این موضوع بهحدی است که عده ای معتقدند تفاوت اصلی بین افراد خلاق در بروز خلاقیت با سایرین در مهارت شکار ایده ها است نه ایجاد ایده های جدید. در این رابطه مولوی شعر بسیار ظریف و زیبایی گفته است:
خود را تسلیم کن بردار مزد
وآنکه از خود بی زخود چیزی بدزد
شما باید داخل شوید برای نوشتن دیدگاه.